Oyun, bebeklerin en iyi öğrenme şekillerinden biridir. Ona öğretmek istediğiniz tüm kavramları çeşitli oyunlar ile süsleyerek keyifli zaman geçirmesini de sağlayabilirsiniz.

Oyun bir çocuğun duygusal ve zihinsel gelişimindeki temel taşlardan biridir. Çocuk oyun oynayarak dış dünyayı tanır, duyularını kullanarak çevresinde olup bitenlerin farkına varır. Oyun, çocuğun içsel yaşantı ve düşlemleriyle gerçeklik arasında bağlantı kurmasını sağlar.

Oyun Oynamanın Bebeğe Faydaları

Bebekler dış dünyayı keşfetmeye ve nesnelerle oynamaya başlar. Dokunarak, hissederek ve inceleyerek nesneleri tanırlar. Oyunla kavramları öğrenirler. Hem duyusal becerilerini hem de motor becerilerini oyun sayesinde geliştirirler.

Nesnelerin işlevlerini keşfederek neden-sonuç ilişkileri kurmayı öğrenirler. Sesler çıkararak ve konuşarak dil becerilerini geliştirirler. Zamanla gözlemleyerek ve taklit ederek durumlarla ilgili deneyimler kazanırlar, ayrıca çevrelerindeki diğer insanlarla da iletişim kurmanın yollarını keşfetmeye başlarlar. Yaratıcı düşünme becerisini geliştirirler.

Kısacası bebeklerin zekasının farklı boyutları oyun sayesinde gelişir.

Bebeklerde Oyun Dönemleri

Uğraşsız Oyun Dönemi (0-1 yaş): Bu dönemde bebekler kendi uzuvlarıyla ve çevrelerindeki uyarıcılarla ilgilenirler. Özellikle, çevrelerindeki renkli, sesli ve hareketli nesneler oldukça dikkatlerini çeker. Yukarıda bahsettiğimiz oyunlara ek olarak;

Bebeğinizi banyo sonrası temiz bir havluya yatırıp çıplak ayak ve elleriyle rahatça hareket etmesini sağlayabilir, bedenini ve vücudunu özgürce keşfetmesine yardımcı olabilirsiniz. Ardından banyo sonrası hafif masaj yaparak bebeğinizin rahatlamasını sağlayabilirsiniz.

Bebeğinizle birlikte aynanın karşısına geçip bebeğiniz ismini söyleyebilir ya da “bak bu anne” şeklinde kendinizi gösterebilir, farklı mimikler yapabilirsiniz. Bu oyunu oynayarak bebeğiniz için önemli bir beceri olan yüz ifadelerini okuyabilme becerisini geliştirebilirsiniz (Young, 2012).

Tek Başına Oyun Dönemi (1-2 yaş): Bu dönemde çocuklar diğer çocuklarla sosyal bir etkileşime girmeden, oyuncaklarıyla tek başına oynarlar. Çevresindekilerden etkilenmeden oyunlarını sürdürürler, yakınındaki çocukların oynadığı oyunların farkına pek varmazlar. Bu tür oyunlar, çocukların yaratıcılığını, karar alabilme becerilerini ve kendine güvenlerini destekler.

Bu dönemde çocuklar ayrıca ellerindekileri atma davranışı sergilerler. Bu davranışın ortaya çıkmasında, çocukların bedenlerini daha rahat kontrol etmeleri ve bu sayede yavaş yavaş özerkliklerini kazanmaya başlamaları rol oynar. Her ne kadar bu tür davranışlar aile içerisinde tasvip edilmese de nesneleri atma davranışı çocukların ince motor becerilerini ve el-göz koordinasyonunu geliştirir.

Evde Oynayabileceğiniz Oyun Önerileri

  • Ona farklı dokuları olan eşyalar sunun ve bunları hissetmesini sağlayın. Örneğin; farklı dokulardaki renkli kumaşları kenarlarından dikip bir kitap haline getirebilirsiniz. Bu sayede çocuğun dokunma duyusuna dair algısı gelişir ve farklı renkleri tanımış olur.
  • Bebeğinizle olan günlük işlerde (altını değiştirmek, giydirmek, mama yedirmek gibi) konuşmalarınızı melodik hale getirebilirsiniz. Bu sayede bebeğinizin dilsel ve işitsel becerileri gelişecektir.
  • Bebekler seslere karşı duyarlıdır. Onu karşınıza oturtun ve bir tarafında çıngırağını sallayın. Sonrasında ise diğer tarafta çıngırağı sallayın. Böylece bebeğiniz gözleriyle çıngırağı, kulaklarıyla da çıngırağın sesini takip etmeyi öğrenecektir.
  • Bebeğinize kitap okurken veya canlandırmalı oyunlar oynarken farklı karakterler için farklı ses tonları kullanın. Bu hem algısına yardımcı olacak, hem de işitsel dikkatini geliştirecektir.
  • Banyo saatleri oyun oynamak için mükemmel zamanlardır. Bebeğinizin küvetine bir-iki parmak su doldurun ve onu sırt üstü suya yatırarak bacaklarını hareket ettirmesini sağlayın (bebeğinizin kulağına su kaçmaması için elinizle başına destek verin). Böylece bebeğinizin kaba motor becerileri gelişecektir. Benzer şekilde, yumuşak bir oyuncağı veya yastığı bebeğiniz sırt üstü yatarken ayaklarına koyun ve nesneyi tekmeleyerek havaya uçurmasını sağlayın.

  • Arada bir bebeğinizi kucağınıza alıp evi gezdirin ve ona birbirinin zıttı olan nesne ve hareketleri anlatın. Örneğin; “ışık açık-ışık kapalı” diyerek ışıkları açıp kapatın. Eline önce soğuk bir nesne, sonra da ılık bir nesne vererek “soğuk ve sıcak” deyin.
  • “Ce-ee!” oyunu çok bilinen faydalı oyunlardan biridir. Bu oyun bebeğe hem güveni öğretir, hem de algılarını ve mizah anlayışını geliştirir.
  • Birlikte farklı nesneleri birbirine vurarak ses çıkarma oyunu oynayın. Örneğin; önce tahta kaşıkları, sonra da metal kaşıkları birbirine vurun. Bebek bu sayede farklı nesnelere ait sesleri ayırt etmeyi öğrenecektir.
  • Telefon oyunu da bilindik oyunlardan biridir. Bebeğinizin dil gelişimini destekler ve karşılıklı iletişimi geliştirir. Ona bir oyuncak telefon verin ve kendi elinize de telefon alıp onu konuşmaya teşvik edin.
  • Bebeğiniz büyüdüğünde onun yaratıcılığını geliştirmek için şöyle bir oyun oynayabilirsiniz: Pelüş oyuncakları bir iple birbirine bağlayın ve iple bebeğinizin bu oyuncak zincirini çekerek gezdirmesini sağlayın. Bu oyun kaba motor beceri gelişimini destekler.
  • Bir kutu edinin ve bu kutuya çeşitli nesneleri atıp kutunun içine girmesini sağlayın. Bu oyun çocuğun el-göz koordinasyonunu geliştirecek ve kaba motor becerilerini destekleyecektir.
  • Bebeğinize bir tünel oluşturun. Tüneli takip etmesini ve tünelin sonundaki oyuncağı size getirmesini sağlayın. Bu, bebeğinizin görsel algısını geliştirecek ve hedefe yönelik eylemlerde bulunmasını sağlayacaktır.
Daha Fazlası Genel
Yorumlar Kapalı