1-7 Kasım haftası ”Disleksi Farkındalık Haftası” olarak bilinmektedir. Bu yazımızda size disleksi hastalığı, belirtileri ve tedavisi hakkında bilgi vereceğiz.
Disleksi Nedir?
Disleksi, doğru ve akıcı bir şekilde okuma ile ilgili bir öğrenme sakatlığıdır. Disleksi olan çocuklar, okuduklarıyla ilgili soruları yanıtlamakta zorlanabilirler. Fakat onlara okunduğunda hiç zorluk çekmeyebilirler.
Disleksi, çocukların okumasını zorlaştıran ve ömür boyu süren bir durumdur. Ancak dünyada çocukların yüzde kaçının bu sorundan etkilendiğini belirtmemiz mümkün değildir. Bazı uzmanlar bu oranın yüzde 5 ile 10 arasında, diğerleri ise yüzde 17’sinin okuma sorunları olduğuna inanmaktadır.
Disleksi diğer öğrenme becerilerinde zorluk yaratabilir. Bu zorluklardan bazıları;
- Okuduğunu anlama
- Yazım
- Yazı
- Matematik
Disleksi Çocuğunuzu Nasıl Etkiler?
Disleksi, zeka eksikliğinden ya da öğrenmeme arzusundan kaynaklanmaz; Uygun öğretim yöntemleri ile disleksi olan öğrenciler başarılı bir şekilde öğrenebilirler. Disleksi, entelektüel düzeylerde insanlarda da görülür. Disleksi olan insanlar çok başarılı olabilir. Genellikle sanat, bilgisayar, tasarım, tiyatro, elektronik, matematik, mekanik, müzik, fizik ve spor gibi alanlarda yeteneklidirler.
Disleksi olan ebeveynlerin disleksi olan çocuklara sahip olma olasılığı çok yüksektir. Bazı insanlar için, disleksi yaşamlarının başlarında tanımlanır, ancak diğerleri için, disleksi yaşlanana kadar tanımlanamayacak kadar ilerler.
Disleksi Tedavisi Nasıl Olmalıdır?
Disleksik bireylerin yaşadıkları problemler arasında yazılı dili öğrenme ve kullanmada zorluklar yaşanması bulunmaktadır. Disleksik bireylerin “geriye doğru okudukları” bir efsanedir, ancak yazım bazen onlar için oldukça karışıktır, çünkü öğrenciler seslere karşılık gelen harf sembollerini hatırlamakta zorlanırlar. Disleksi olan kişilerin yaşadığı diğer sorunlar arasında şunlar bulunur:
- Disleksi insanları farklı derecelerde etkiler, bu nedenle semptomlar bir çocuktan diğerine farklılık gösterebilir. Genel olarak belirtiler, okuma ve yazım konusunda doğruluk ve akıcılık sorunları olarak ortaya çıkar. Fakat bazı çocuklarda disleksi, yazma, matematik ve dili de etkileyebilir.
- Çocuklarda disleksi ile ilgili önemli bir işaret, kelimeleri çözmenin zorluğudur. Bu, harfleri seslerle eşleştirebilme yeteneğidir ve daha sonra kelimeleri doğru ve akıcı bir şekilde okumak için bu beceriyi kullanır.
- Çocukların okuduklarını anlayamamasının bir nedeni, sıklıkla fonemik farkındalık olarak adlandırılan daha basit bir dil becerisiyle mücadele etmeleridir. Bu, bireysel sesleri kelimelerde tanıyabilme yeteneğidir. Bu beceri ile ilgili sorun okul öncesine kadar erken ortaya çıkabilir.
- Bazı çocuklarda, disleksi daha karmaşık becerilerle baş edebilecekleri zamana kadar anlaşılmaz. Bunlar dilbilgisi, okuduğunu anlama, akıcı okuma, cümle yapısı ve anlam olarak daha derinlemesine olan yazıları içerebilir.
- Disleksinin başka bir potansiyel belirtisi, çocukların hem yüksek sesle hem de kendi kendilerine okumadan kaçınmalarıdır. Çocuklar okurken bile endişeli veya sinirli olabilirler. Bu, okumayla ilgili temel sorunu aştıktan sonra bile devam edebilir.
Disleksi Nasıl Tedavi Edilir?
Disleksi yaşam boyu süren bir durumdur. Ancak, doğru yardımla, disleksi olan birçok insan iyi okumayı ve yazmayı öğrenebilir. Erken teşhis ve tedavi, disleksi olan bireylerin okulda ve hayatta tutunmalarına yardımcı olacaktır.
Disleksi olan insanların çoğu, çok merkezli, yapılandırılmış bir dil yaklaşımı kullanarak özel olarak eğitilmiş bir öğretmen veya terapistin yardımına ihtiyaç duymaktadır. Bu bireylere aynı anda birkaç duyu (işitme, görme, dokunma) içeren sistematik ve açık bir yöntemle bilgilerin öğretilmesi oldukça önemlidir.
Disleksi olan birçok kişinin bire bir yardıma ihtiyacı vardır. Doğru eğitim sayesinde kendi hızlarında ilerleyebilirler. Ayrıca, disleksi olan öğrenciler genellikle otomatik kelime tanıma becerilerini geliştirmek için çok sayıda yapısal uygulamaya, ve alacakları geri bildirime ihtiyaç duymaktadırlar.
Disleksi olan öğrenciler için, dışarıdaki terapistleriyle sınıf öğretmenlerinin yakın bir şekilde çalışıp çalışmadıkları da oldukça önemlidir.Okullar, disleksi olan başarılı öğrencilere yardımcı olmak için akademik konaklama ve modifikasyonlar uygulayabilir. Örneğin, disleksi olan bir öğrenciye, görevlerini tamamlamak, not alma konusunda yardımcı olmak ve uygun şekilde değiştirilmiş iş ödevleri için fazladan zaman verilebilir. Öğretmenler kayıtlı testler verebilir veya disleksi olan öğrencilerin alternatif değerlendirme araçlarını kullanmalarına izin verebilir.
Öğrenciler sesli kitapları dinlemekten, metin okuma ve kelime işlemleri yapan bilgisayar programlarından yararlanabilirler. Öğrenciler, bazen okuldaki zorlukların bir sonucu olarak ortaya çıkan duygusal sorunlarla ilgili yardıma ihtiyaç duyabilirler. Ruh sağlığı uzmanları, öğrencilerin sorunlarla başa çıkmalarına yardımcı olabilir.
