Üretra adı verilen idrar yolu, idrarın idrar torbasından çıkmasını sağlayan tüptür. Bakterilerin bu tüpe idrar torbasına taşınması sonunda idrar yolu iltihabı meydana gelir. Kız bebeklerde bu tüp, erkek bebeklere oranla daha kısadır.
Bu sebeple kız bebeklerde idrar yolu enfeksiyonu daha sık görülür. Çünkü bakteriler kız çocuklarında idrar torbasına daha kolay taşınır.
İdrar yolu enfeksiyonu, bebek ve çocuk yaş grubunda sık görülen enfeksiyonlarından biridir. Erken teşhis ve tedavisi yapılmayan bebeklerde, gelecekte hipertansiyon ve kalıcı böbrek hasarına neden olabilir.
Bu bağlamda idrar yolu enfeksiyonunun nedenleri, belirtileri ve ne zaman doktora başvurulacağının bilinmesi oldukça önemlidir.
İdrar Yolu Enfeksiyonu Nedir?
Üriner sistem enfeksiyonları olarak da adlandırılan idrar yolu enfeksiyonları, idrar yolunun herhangi bir bölümünde, böbrekler ve üreterlerden mesaneye ve idrar yoluna kadar olan enfeksiyonlardır.
Sağlıklı bir bebeğin idrarında, normal şartlar altında bakteri yoktur. Ancak bazen, vücut dışındaki bakteriler idrar yoluna girer ve enfeksiyona neden olur. Bakteriler çoğu zaman dışkıdan ve makat bölgesinden girer.
Enfeksiyon, üretra adı verilen idrarı mesaneden dışarıyla yönlendiren tüpü, böbrekleri veya mesaneyi etkileyebilir.
İdrar yolu enfeksiyonlarının içinde en sık görülenlerin başında mesanenin enfeksiyonu olan sistit hastalığı gelir. İdrar yolu enfeksiyonu, idrar yolunun herhangi bir bölümünü etkileyebilir:
Üretrit: İdrarı mesaneden vücudun dışına taşıyan tüpün enfeksiyonudur.
Sistit: Mesanede enfeksiyon oluşması durumudur.
Piyelonefrit: Böbreklerin enfeksiyonudur, idrar yollarındaki anatomik bir bozukluk nedeniyle idrarın mesaneden böbreklere doğru geri kaçması nedeniyle ortaya çıkabilir.
Bebeklerde İdrar Yolu Enfeksiyonunun Belirtileri Nelerdir?
- İdrarını yaparken ağlama,
- Gereksiz yere ağlama krizleri,
- Karın ağrısı,
- Kötü kokulu idrar,
- Kusma-bulantı,
- Kırmızı renkli idrar yapma,
- İştahsızlık,
- İdrar kaçırma,
- Sık idrara çıkıp az yapma,
- Gelişme geriliği bebeklerde idrarda enfeksiyon olduğunu gösterir.
Bebeğiniz 2 yaşından küçükse idrar yolu iltihabı geçirip geçirmediğini anlamanız zor olabilir. Bazen üst solunum yolu enfeksiyonu ya da ishalle açıklanamayacak bir ateşlenme olabilir. Yani küçük bebekler için başka hastalık yoksa sebepsiz gibi görünen çıkan ateş de idrar yolu enfeksiyonundan kaynaklanabilir.
Hastalığın Tedavisi Nasıl Yapılır?
İdrar yolu enfeksiyonlarından şüphelendiğinizde mutlaka bir tam idrar tahlili ve idrar kültürü yapılır. Tahlilde idrar yolu iltihabının bulguları varsa, geniş spektrumlu etkin olacağını düşündüğünüz bir antibiyotikle tedaviye başlanır. İdrar kültürünün sonucuna göre antibiyotik duyarlılığına bakılarak devam edilir ya da değiştirilir.
Ateşli idrar yolu enfeksiyonu geçiren hastalar, küçük bebekler ve ağızdan alımı bozulmuş genel durumu kötü hastalar hastaneye yatırılarak tedavi edilir. 2-3 gün hastanede tedavisi yapılıp ateşi kontrol altına alınan ve genel durumu düzelen bebek ve çocuklarda tedavi ağızdan antibiyotik ile 7-10 güne tamamlanır.
Ülkemizde bebeklik-çocukluk çağında görülen böbrek yetersizliklerinin hala en önemli nedeni idrar yolu enfeksiyonlarıdır. Bu sebeple ilk defa idrar yolu enfeksiyonu geçiren bebeklerde öncelikle ultrasonografi ile böbrek ve mesane değerlendirilmelidir.
Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarının önemli bir bölümü vezikoüreteral reflu (VUR) hastalığı ile birliktedir. Bu mesane ile böbrekler arasındaki üreter adı verilen küçük borucuklara idrarın ters akım ile geri yani böbreklere doğru kaçmasıdır.
Bu durum, özellikle beş yaşın altında idrar yolu enfeksiyonu geçiren bütün çocuklarda araştırılmalıdır. Çünkü VUR tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarına, enfeksiyonlar da böbrekte skarlaşma adı verilen fonksiyonel doku kayıplarına neden olabilir.
İdrar Yolu Enfeksiyonlarında Bitkisel Tedavi Yöntemleri Bulunur mu?
Bakterilerle ve enfeksiyonla mücadelede bağışıklık sisteminin güçlü olması oldukça önemlidir. Bunun için bebeğinizi bağışıklık güçlendirici bitkilerle/gıdalarla beslemeniz oldukça önemlidir.
Ancak bazı gıdaların etkisi herkeste aynı şekilde işlemeyebilir. Özellikle söz konusu olan bebekler ise; yan etkiler, alerjiler, hastalığın gereksiz yere uzun sürmesi gibi durumlar ciddi anlamda olumsuz sonuçlanabilir.
Bu sebeple bebeğinizde idrar yolu enfeksiyonu olduğundan şüpheleniyorsanız vakit kaybetmeden doktora danışmanız oldukça önemlidir.
Bebeklerde İdrar Yolu Enfeksiyonu Nasıl Önlenir?
- Bebeğinizin bezini sık sık değiştirmek, idrar yolu enfeksiyonuna karşı alabileceğiniz en etkili önlemlerden bir tanesidir.
- Özellikle kız bebeğe sahipseniz, cinsel bölgenin temizliğini mutlaka önden arkaya doğru yapmanız gerekir.
- Bebeğiniz tuvalet eğitimi için hazır olduğunda, ona doğru şekilde tuvalet eğitimi vermeniz de oldukça önemlidir. Büyüdüğünde gerekli oldukça tuvalete gidip mesanesini boşaltması ve temizliği doğru yapması onu idrar yolu enfeksiyonlarından koruyacaktır.
