Ateş Ölçer Nedir?
Diğer bir adıyla termometre olan ateş ölçerler, özellikle çocuk bulunan her evde ve sağlık kuruluşlarında bulunan, sağlık için oldukça önemli olan medikal cihazlardır.
Ateş ölçerlerin birkaç çeşidi bulunur. Kullanım şekline ve alanına göre farklılaşsa da temelde hepsinin amacı vücut sıcaklığında oluşan değişimleri tespit etmektir.
Bebeğinizin vücudunda meydana gelen sıcaklık değişimleri, aynı zamanda onun sağlığı ile ilgili değişimleri de ifade eder. Örneğin enfeksiyon durumunda bebeğinizin vücut sıcaklığı, vücuduna giren zararlı organizmaları yok etmek için yükselmeye başlar.
Ancak vücut sıcaklığının belirli bir dereceden sonrası, bebeğinizin vücudunda ciddi ve kalıcı sonuçlara neden olabilir. Bu sebeple ateş ölçerler ile takip edilmesi, gerektiğinde müdahale edilmesi gerekir.
Ateş Ölçer Çeşitleri Nelerdir?
Günümüzde cıvalı, alkollü ve dijital olmak üzere en çok bilinen üç farklı termometre çeşidi vardır.
Cıvalı Termometre: Cıvalı termometreler uzun yıllar boyunca en çok kullanılan ateş ölçerler arasında yer almıştır. Ancak cam olmaları, çabuk kırılmaları ve kırıldıkları zaman ortaya çıkan cıvanın zehirli etkisi sebebiyle kullanımı her geçen gün azalmaktadır.
Cam bir borunun içine doldurulan cıva aracılığı ile ölçüm yapan bu termometrelerde çalışma prensibi, ısınan cıvanın genleşmesi üzerine kurulmuştur. Cam borunun içindeki cıva, vücut ısısı ile genleşerek yükselir. Ateş ölçümünde hassasiyet yakalamak için cam boru üzerindeki her bir derece için çizgiler bulunur ve bu da sıcaklığı ölçmeyi kolaylaştırır.
Alkollü Termometre: Renkli alkol, cam borunun içinde vücut ısısıyla genleşerek yükselir ve termometre camının üzerinde bulunan derecelendirme ile sıcaklık belirlenir. Bu tipteki cam termometre kırılırsa dışarı sızan alkolün cilde temas etmesinden kaynaklanan herhangi bir zehirlenme durumu oluşmayacaktır.
Alkollü cam termometre, cıvalı olan modele göre daha az risklidir.
Cıvalı veya alkollü cam termometrelerin ölçüm hızları dijital termometrelere göre oldukça yavaştır. Dijital olanlarda ölçüm süresi saniyelerle ifade edilir ancak diğerlerinde bu süre 2-5 dakikaya kadar uzayabilir.
Dijital Termometre: Dijital termometreler diğer çeşitlere göre daha fazla tercih edilir. Bunun birkaç sebebi vardır ve en önemli sebebi, çok hızlı bir şekilde ölçüm yapmasıdır. İkinci sebep olarak, özellikle temassız ölçüm yapan dijital termometrelerin hijyenik olması belirtilebilir. Bu özelliği sayesinde, sağlık kuruluşlarında kullanılmak için oldukça uygundur. Üçüncü sebebi ise, cıva gibi toksik maddeleri içermemesidir.
Dijital termometrelerin ölçüm şekilleri, markalara göre farklı prensiplere dayanır. Cihazların tasarımı da buna göre yapılır. Bunlar;
• NTC (negative temperature coefficient) adı verilen ve sıcaklıkla direnci azalan termistör
• PTC (positive temperature coefficient) adı verilen ve sıcaklıkla direnci artan termistör
• RTD (resistance temperature detector) adı verilen ve dirençsel sıcaklık sensörü ile kızılötesi ışın gibi farklı alt yapıların kullanıldığı ateş ölçerlerdir.
Evlerde ve sağlık kuruluşlarında en çok kullanılan ateş ölçerler kızılötesi ışın prensibiyle çalışan cihazlardır.
Kızılötesi termometrelerin kullanım şekline göre birkaç çeşidi vardır. Bunlardan birisi alından ölçen modeldir. Bunun özelliği sadece alın gibi düz olan cilt yüzeylerinden ölçüm yapmasıdır.
Hem alın hem de kulaktan ölçüm yapan cihazlarda vardır. Ayrıca bazı kızılötesi termometreler sıvıların veya sert yüzeylerin sıcaklığını da ölçebilir. Bu özellikteki cihazlar genellikle evde kullanılır.
Kızılötesi termometreler temassız şekilde çalışır ve bu yüzden oldukça hijyeniktir. Bu özellik, aynı cihazı farklı kişiler üzerinde rahatlıkla kullanabilmeyi sağlar.
Ateş Ölçer Seçiminde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Bebeğiniz için ateş ölçer almadan önce nerede ve hangi sıklıkta kullanacağınıza, ayrıca kullanım amacınıza göre manuel mi yoksa dijital mi tercih edeceğinize karar vermelisiniz.
Sağlık kurumları, cam termometreleri hijyenik olmaması sebebiyle genellikle tercih etmezler. Ancak bazı termometrelerin uç kısmı değiştirilebilir özelliktedir. Temizlik açasından bu tip bir ürün kullanılabilir.
Ancak ateş ölçer satın alırken arayacağınız en önemli özellik, ölçüm kalitesi olmalıdır. Bu bağlamda kendini ispatlamış ve piyasada bilinen bir markanın ürünlerini tercih etmenizi tavsiye ederiz.
Bebeklerde Ateş Ölçümü Nereden ve Nasıl Yapılır?
Alından Ateş Ölçmek: En doğru ölçüm için, termometrenin ucunun tamamen steril olması gerekir. Sıcaklık farkını en aza indirgemek için, bebeğinizin bulunduğu ortamda bir süre cihazınızı dokunmadan bekletmelisiniz. Sahip olduğunuz cihazın kullanım kılavuzunda belirtildiği şekilde temassız ve temaslı olma özelliğine göre ölçümünüzü gerçekleştirebilirsiniz.
Koltuk Altından Ateş Ölçmek: Bu ölçümde, bebeğinizin koltuk altlarının tamamen kuru olmasına özen göstermelisiniz. Mevcut kıyafetlerini çıkartıp, cihazınızı bebeğinizin koltuk altına tam olarak yerleştirmeniz gerekir. Ölçme işlemi boyunca bebeğinizin hareket etmemesini sağlamak, en doğru ölçüme kavuşmanızı sağlayacaktır.
Kulaktan Ateş Ölçmek: Bebeğinizin kulağının kirli olmamasına özen göstermelisiniz. Mevcut ilaç kullanımı ya da akıntı durumlarında, ölçümün gerçeği yansıtmama ihtimali de bulunur. Kulaktan ölçümlerde, kimi zaman sağ ve sol kulak ölçümleri tutarlı olmayabilir. Ayrıca 6 aydan küçük bebeklere, kulaktan ateş ölçme tavsiye edilmez.
Makattan Ateş Ölçmek: Çoğu annenin pek kullanmadığı bir yöntem olsa da makattan ateş ölçme en doğru sonuca ulaşmanızı sağlayacaktır. Makattan ateş ölçerken yapmanız gereken, bebeğinizin uygun bir yüzeyde yüzüstü yatması ve kalçasını yükseltmek için bir yastıktan yardım almanızdır. Bu ölçüm, bebeğiniz için rahatsız edici olabilir. Bu sebeple eşinizin yardımıyla bebeğinizin poposunu hafifçe aralayın ve cihazı ortalama 2 cm kadar içeri yerleştirerek ölçme işleminin tamamlanmasını bekleyin.
