Anne sütü, bebekler için en uygun besindir ve doğumdan sonraki ilk altı aylık süreç içerisinde, tek başına bebeğin tüm gereksinimlerini karşılar.
Ülkemizde gereksiz formül süt kullanımı maalesef yaygındır. Bunun nedenlerinin başında ise, bebeğin doymadığına uzman olmayan kişiler tarafından karar verilmesi gelir. Bebek beslenmesinde genel olarak tıbbi bir gereklilik olmadığı sürece bebek maması kullanılmamalıdır.
Ancak anne sütünün yokluğunda, ilk aylarda bebeğin ayda 500 gramdan az alması, günde 5 seferden daha az idrarını yapması ve takipli olunan uzman görüşünün doğrultusunda bebeklere anne sütü yerine verilebilecek tek alternatif formül sütlerdir.
Çünkü bebeklerin midesinde, sindirim enzimleri içerisinde ilk 6 ay yalnızca Lap Enzimi üretilir ve bu enzim, sadece anne sütü ya da anne sütüne en yakın formatta hazırlanmış formül sütlerin sindirimi için uygundur.
İlk 6 aylık dönem içerisinde bebeğe anne sütü ya da formül süt haricinde verilen tüm besinler, bebeğin henüz gelişmekte olan sindirim sistemini zorlar ve ileri dönemlerde çeşitli komplikasyonlar oluşmasına zemin hazırlar.
Formül Süt Hangi Sıklıkta Verilmelidir?
Yenidoğan bir bebeğin midesi oldukça küçüktür. Annenin aslında yetmediğini düşündüğü süt, bebeğe yetiyor olabilir. Ancak doktor formül süt desteği verilmesi gerektiğini söylüyorsa aylara göre formül süt verilme oranları şu şekildedir;
Ek Gıda Dönemi Öncesi: 0-6 Ay
- Yenidoğan bebeklerin tüketeceği ilk formül mama miktarı 30 cc/ml’dir. Bebeğin büyümesine bağlı olarak formül mama miktarlarını aşamalı olarak artırılabilir.
- 1 aylık bebek beslenmesinde bebeğe verilecek formül süt oranı; günde en az 6, en çok 8 kez olmak üzere bir öğünde 30-90 cc/ml’dir.
- 2 aylık bebek beslenmesinde bebeğe verilecek formül süt oranı; günde en az 6, en çok 7 kez olmak üzere bir öğünde 90-150 cc/ml’dir.
- 3 aylık bebek beslenmesinde bebeğe verilecek formül süt oranı; günde en az 5, en çok 6 olmak üzere bir öğünde 180-200 cc/ml’dir.
- 4 aylık bebek beslenmesinde bebeğe verilecek formül süt oranı günde en az 4, en çok 5 olmak üzere bir öğünde 180-240 cc/ml’dir.
- 5 aylık bebek beslenmesinde bebeğe verilecek formül süt oranı günde en az 4, en çok 4 olmak üzere bir öğünde 200-240 cc/ml’dir.
- 6 aylık bebek mama miktarı ise her öğün için yaklaşık 210 ml kadardır. Günde ortalama 4 kez beslenebilir.
Bu değerler, anne sütü almayan ve yalnızca formül süt ile beslenen bebekler için geçerlidir. Emzirilen bebeklerde destek olarak formül süt kullanılıyorsa ve doktor herhangi bir oran belirtmemişse; bebeğin önce emzirilmesi, emzirmenin ardından doymadığına dair belirtiler gösteriyorsa aşamalı olarak küçük aralıklarında formül süt hazırlanarak duruma göre artırma ve azaltma yapılması gerekir.
Ek Gıda Dönemi Sonrası: 6+ Ay
- 6-9 aylık dönemde bebek kendi beslenme miktarına göre her bir öğün için ortalama 150-210 ml aralığında devam sütü içebilir. Günlük öğün sayısı 2-4 öğün kadar olabilir.
- 1 yaşından sonra bebeğin beslenmesinde ek gıda miktarı %60, süt miktarı ise %40 oranında olmalıdır. Bebek günde 2-3 biberon kadar devam sütü içebilir. İçtiği miktar da bir seferde, her bebeğin kendi ihtiyacına göre değişmekle birlikte ortalama olarak 210-240 ml civarı olabilir.
- 2 yaşından sonra da tıpkı 1 yaşından sonra olduğu gibi bebek günde 2-3 biberon kadar devam sütü içebilir. İçtiği miktar da bir seferde, her bebeğin kendi ihtiyacına göre değişmekle birlikte ortalama olarak 210-240 ml civarı olabilir.
Her bebek birbirinden farklı ve benzersizdir. Bebeğiniz için önerilen miktarlardan daha az ya da daha çok devam sütüne ihtiyacı olduğunu düşünürseniz mutlaka doktorunuza, yetkili sağlık çalışanına danışınız.
Formül Süt Çeşitleri
Başlangıç Formül Sütleri (1 Numara): 0-6 aylık bebeklere verilir. Anne sütüne yakın özellik taşır. Yağ içeriği fazladır.
Devam Formül Sütleri (2 Numara): 6-9 aylık bebeklere verilir. Protein ve enerji içerikleri daha yüksektir. Anne sütü ile beslenen çocuklara da destek olarak verilir. Bebeği daha uzun süre tok tutabilirler.
Devam Sütleri (3 Numara): 8-9 aydan büyük bebeklere verilir. Daha da yüksek enerji içerirler, kıvamları koyudur. Vitamin ve element destekleri de vardır.
Ayrıca prematüreler, kusan bebekler, gazlı ve zor sindiren bebekler, alerjik bebekler, ishali olan bebekler, enerji ihtiyacı olan zayıf bebekler veya doğuştan metabolik hastalığı olan bebekler için reçete ile satılan özel formül sütler vardır. Ancak bu formül sütler yalnızca doktor tavsiyesi ile kullanılmalıdır.
