Tıp alanında görülen ilerlemeler sayesinde bebeklerin hiç olmadığı kadar fazla hastalığa karşı korunabilmesi mümkündür.
Önceden binlerce bebek ve çocuğu hasta eden veya öldüren bazı hastalıklar günümüzde tamamen ortadan kalkmıştır ve bazıları ise güvenli ve etkili aşılar sayesinde yok olmaya yakındır. Bu duruma çocuk felci hastalığını örnek gösterebiliriz.
Çocuk felci bir zamanlar çok sayıda felce ve ölüme neden olurken günümüzde aşılama sayesinde çocuk felci raporu neredeyse bulunmamaktadır.
Aşı Uygulamaları Güvenilir Midir?
Aşı uygulamaları sağlık uzmanı tarafından steril bir ortamda uygulandığında son derece güvenilir ve etkilidir. Aşılar çocuklara verilmeden önce bilim adamları, doktorlar ve sağlık uzmanları tarafından yapılan uzun ve dikkatli bir incelemeden geçer.
Aşı uygulamaları enjeksiyon bölgesinde ağrı, kızarıklık veya hassasiyet gibi hafif rahatsızlıklar içerebilir ancak bu semptomlar aşıların önlediği hastalıkların ağrı, rahatsızlık ve travmasına kıyasla oldukça minimaldir.
Aşı uygulamalarından sonra alerjik reaksiyon gibi ciddi yan etkilerin görülme ihtimali oldukça nadirdir. Aşı uygulamalarının hastalıktan koruma yararları hemen hemen tüm çocuklar için olası yan etkilerden çok daha fazladır.
Aşı Uygulamaları Neden Önemlidir?
Aşı uygulamaları sadece ailenizi korumakla kalmaz, aynı zamanda hastalıkların arkadaşlarınıza ve sevdiklerinize yayılmasını önlemeye yardımcı olur. Aşı ile önlenebilir bir hastalığa yakalanmış bir çocuğun yaşam kalitesi düşebilir, okula devam etmesi zorlaşabilir. Bunun ötesinde bu hastalıklar kalıcı hasarlara yol açabilir.
Aşı uygulamaları gelecek nesillere karşı bir sorumluluğumuzdur. Aşılar, sadece birkaç nesil önce insanlarda kalıcı etkilere yol açan hatta hayatlarını tehdit eden birçok hastalığı azaltmış ve bazılarını ortadan kaldırmıştır. Örneğin su çiçeği aşısı bu hastalığı dünya çapında ortadan kaldırmıştır. Kızamıkçık aşısı ile hamile kadınların bu virüsü fetüse veya yenidoğan bebeklerine geçirme riski önemli ölçüde azalmıştır. Bu virüsle ilişkili doğum kusurları artık görülmemektedir.
Aşılama uygulamaları sağlıklı şekilde uygulanmaya devam ettiği müddetçe günümüzde görülen bazı hastalıkların da gelecekte görülme ihtimali düşecek belki de ortadan kalkacaktır.
Türkiye’de Uygulanan Özel Aşılar Nelerdir?
Rotavirüs Aşısı: Rotavirüs bebeklerde şiddetli ishal yapan bir virüstür. Şiddetli ishal, kusma ve ateş bebekleri oldukça hırpalar. Bazı vakalarda ağızdan alamama, dehidratasyon (aşırı sıvı kaybı) ve serum ihtiyacı nedeni ile bebeğin hastaneye yatmasını gerektirir, nadiren şok ve ölüme de neden olabilir.
Elde edilen verilere göre, dünyadaki 5 yaş altındaki çocukların neredeyse hepsi, hayatlarının bir bölümünde bu hastalığa yakalanmaktadır. Ancak aşılanmış çocuklar, hemen hemen hiçbir belirti vermeden hafif bir şekilde bu hastalığı atlatabilirler.
İdeal aşılamanın başlama zamanı 2. ay ile 3. Ay olup, 6 aydan önce aşılama bitirilmelidir. Aşı ağız yolu ile uygulanır, enjeksiyon şeklinde değildir. Şu anda 2 ya da 3 doz şeklinde uygulanan iki çeşit aşı mevcuttur.
Aşı diğer aşılarla birlikte güvenle uygulanabilir. Bebek aşıdan sonra kusarsa, genel görüşe göre aşının tekrarına gerek yoktur.
Konjuge Meningokok Aşısı: Meningokok enfeksiyonları oldukça tehlikeli olabilen, çok ağır, ölüme neden olabilen bir bakteriyemi ve menenjit tablosu oluşturabilir. Tedavi ile hayatta kalanların yaklaşık %20’sinde ise sağırlık, zeka geriliği, havale, uzuv kaybı gibi kalıcı hasarlar oluşmaktadır.
Menenjit, en basit tanımıyla beyni örten zarların iltihaplanmasıdır. Ancak meningokok bakterisi yalnızca beyni değil, vücudun farklı sistemlerine de tutunabilir ve döküntülerle seyreden meningokoksemi tablosuna sebep olabilir.
Ülkemizde yıllık görülme sıklığı tam olarak bilinmemekle birlikte Avrupa’ya göre 10 kat daha fazla olduğu düşünülmektedir.
Öyle ki; araştırmalar, Türkiye’de 5 yaş altı hayatını kaybeden 10 çocuktan 1’inin meningokoklara bağlı hastalıklardan hayatını kaybettiğini ortaya koymaktadır.
Küçük çocukların dışında ergenlik dönemindekiler, yaşlılar ve kalabalık yerlerde yaşayanlar da risk grubunda değerlendirilir. Solunum yollarıyla bulaşan bakteri, toplu yaşanılan yerlerde çok hızlı yayılıp salgınlara neden olabilir.
Konjuge meningokok aşısı 2 yaş altı çocuklarda da güçlü immünojendir, sağlanan immunite uzun sürelidir ve immun hafıza oluşur. Aşı dünyada birçok ülkede (İngiltere,Yunanistan,ABD,Çin gibi) rutin uygulanmakta olup, ülkemizde özel aşı kapsamında yapılmaktadır.
