Doğum Sonrası Sıkıntılarınızdan Kurtulun!
Kadınlarda lohusalık olarak bilinen evre, doğumdan sonra başlayan ve yaklaşık 40 gün süren bir dönemi kapsamaktadır. Doğum sonrası göbek hizasında olan rahim yaklaşık 4-6 hafta sonra normal boyutuna döner. Karın duvarı ve leğen kemiğinde bulunan bağ dokusu ligamentleri gebelik boyunca yumuşak ve elastik bir hal alır. Bu yumuşaklık ve elastikiyet yaklaşık 4-5 ay sonra gerçek sağlamlığına ulaşır. Bu bölgelerin kas dokusu, elastik büyümeye bağlı hafif aralıklı durumda olabilir. Doğum sonrası uygun olmayan hareketler, bu bölgelerin yaralanmasına sebep olabilir. Leğen kemiğini oluşturan dokular yaklaşık 6 kilo yükle yani (bebek ve anne dokularının kilo artışı) taşımaya bağlı olarak zayıflar. Gebelik boyunca bu bölge doğumda hassasiyet kazanır. Doğumdan sonra yapılacak kegel egzersizleri, leğen kemiğinin kaslarını kuvvetlendirir. Ayrıca ağrıyı ve oluşan ödemi azaltarak dolaşımı artırır, kas zayıflığını önler. İleride oluşabilecek idrar ve gaita kaçırması da engellenmiş olur. Yapılan egzersizlerle dış genital organda gelişebilecek hemaroid (basur) ve hematom (kan toplanması) rahatsızlıkları engellenebilir. Bu bölgeye yapılacak buz uygulaması tedavisiyle doğum sonrası oluşan ağrılarda giderilmiş olur.
Doğum sonrası sırt ve bel bölgesinde meydana gelebilecek ağrılar için istirahat edilmeli ve gerektiğinde ağrı kesici desteğiyle ağrı oluşması engellenmelidir. Eğer normal doğumda anneye epidural yöntem uygulanmış ise, bu bölgede yüzeysel ağrılar gelişebilir. Böyle bir durumla karşılaşılırsa, nemli sıcak kompres veya buz uygulaması yapılması tavsiye edilir. Göğüs bölgesinde oluşan ağrılar genellikle hatalı emzirme sonucu oluşmaktadır. Yeni doğan hemşiresi tarafından, anneye doğru şekil öğretilmeli, hatalı duruş pozisyonlarına dikkat etmesi sağlanmalıdır. Emzirme yapılırken bel ve sırt bölgesi yastıkla desteklenmelidir. Bebek kucağa alınırken gövdenin aşırı öne eğilmemesi gerekmektedir.
Sezaryen Sonrası Ağrılar İçin Egzersiz
Sezaryen doğumda yapılan genel anestezi; öksürük, omuz ağrısı, boğaz ağrısı sorunları yaratabilir. Solunum egzersizleri yapılarak bu şikâyetler giderilebilir. Gereken durumlarda ağrı kesiciler kullanılabilir. Bağırsağa ait şikâyetlerde, gaz problemine yönelik erken zamanda sıvı alımı ve yürüyüş yapılmalıdır. Eğer spinal anestezi yapılmışsa baş ağrısı problemi ile karşılaşılabilir. Bol sıvı alımı desteklenerek, ağrı kesiciler alınmalıdır.
Varis ve Hemoroid Sorunu
Eğer zor bir doğum gerçekleşmişse, şiddetin derecesine bağlı olarak pelvik ve bacak bölgelerinde varis problemi olabilir. Lohusalık döneminden sonra devam eden varislere karşı uygulanacak tedavi, damar cerrahisi tarafından yapılmalıdır. Yüzeysel varisler; varis çorabı, düzenli yürüyüş ve soğuk uygulamalarla kaybolabilir. Doğum sonrası alt bacakta ve ayak bileği bölgelerinde ödem nedeniyle şişlikler oluşabilir. Bu durumda bacaklar aşağı sarkıtmamalı, bol sıvı alarak proteinli gıdalar tüketmelidir. Doğum öncesi ya da sonrasında hemaroid problemi yaşanabilir. Bol su tüketimi ve lifli gıdalarla birlikte, gerektiğinde hemaroid giderici ilaçlar kullanılabilir. İdrar kesesi doğum esnasında aşırı gerileceğinden doğumdan sonra idrar yapamama zorluğu yaşanabilir. Bebeğin iri olması, zor ve ağrılı bir doğum, bu rahatsızlığa neden olabilir. Doğum sonrası mesane eğitimi verilerek bu sorun çözülebilir.
Bilinçsiz Yapılan Diyetler ve Emzirme
Sütün gelmesi, ilk 24-72 saat içinde başlar ve emzirme sağlandıkça miktarı artar. Destek amaçlı süt arttırıcı çaylar içilebilir. Doğum sonrası memelerde aşırı büyüme, hassasiyet meydana gelmektedir. Emzirme ile bu sorun çözülmediğinde, pompa ile süt boşaltılması sağlanmalı, buz uygulaması ve ilaç tedavisi yapılmalıdır.
Doğum sonrası kilo verme hızı ve zamanı, gebelik süresince alınan kilolara bağlı olmaktadır. Hızlı kilo kaybı için yapılan düşük kalorili diyetler annenin süt verimini olumsuz yönde etkileyip, sütü azaltmaktadır. İlk 4 ay, aylık 1 kg zayıflama normal görülmektedir. Anne çok şişmansa, ayda 2 kg kayıp da gözlenebilir. Ancak ayda 2 kg’ın üzerinde zayıflamak, emziren anne için sakıncalıdır. Doktor izniyle hafif yürüyüşler ve düzenli egzersizler yapmak kilo vermeyi çabuklaştıracaktır. Her gün mutlaka et, tavuk veya balıktan biri tüketilmelidir. Günlük 3 litreden fazla su tüketmenin sütü artırıcı bir etkisi olmadığı gibi, şekerli içeceklerden de uzak durulmalıdır. Protein ve kalsiyum açısından süt, yoğurt, peynir ve yumurta gibi besinler tüketilmelidir.
Doğum Sonrası Evde Bakım
Doğum sonrası anne kendini iyi hissetse de, yatarak dinlenmesi önerilir. Sık sık idrar yapılması yararlıdır ve idrar yolları enfeksiyonu riskini azaltır. Ayakta alınan ve kese yapılmayan duş vücut için faydalıdır. Yeni anne, 2 hafta sonra sokağa çıkabilir, 3 hafta sonra ev işlerini yapmaya başlayabilir. Ancak ağır eşyaların kaldırılması ve yorucu temizlikler yapılması sakıncalıdır.
Gebelik Sonrası Göbek Sarkması Nasıl Engellenir?
Gebelik döneminde ister istemez alınan kilolar doğum sonrası verilse de göbek bölgesi bir süre daha normale dönemez ve sarkmalar yaşanabilir. Peki, bu durum nasıl giderilir?
Hamilelikte ne kadar dikkat edilse de sağlıklı bir bebek ve doğum için belirli bir kilo alınması şarttır. Bazı kişiler bu kiloları doğumdan sonra kolayca verir ancak yine de göbek bölgesinde sarkmadan kurtulamaz. Kilolu kişilerin diyetle hızla kilo verdikten sonra da yaşadığı bu problem için egzersiz ve beslenmenin dahil olduğu çeşitli yöntemler mevcuttur.
Karın kaslarının gevşemesi, fazla deri, yağ, pelvik kemerin gevşemesi hamilelikten sonra göbek sarkmasının sebepleri olabilir. Hamilelik öncesi vücudunuza geri dönebilirsiniz, ancak bu zaman ve çaba gerektirecektir. Sadece doğum yapmak bile yaklaşık 5 kiloyu vermenizi sağlar. Hamilelikte aldığınız kiloya göre bu 5 kilo çok fazla olmayabilir ancak pelvik kemeri sıkılaştırmak ve ekstra kalorileri yakmak için belirli adımları atarak farkı görmeye başlayabilirsiniz.
Aerobik egzersizler yapmanız kalori yakmak için gereklidir. Bebeğiniz size yeterince zaman tanımıyorsa onu da egzersizlerinize dahil edebilirsiniz. Ağır ağır başlayın, sadece 1.5 kilometre yürümek bile 100 kalori yakmanızı sağlar. Bebeğinizi bebek arabasına yerleştirin ve her gün beraber yürüyüşe çıkın. Daha formda hissettiğinizde ve öz güveniniz arttığında koşuya uygun bebek arabalarını tercih edebilir, hızınızı ve kat ettiğiniz mesafeyi artırabilirsiniz. Ayrıca pilates ve yoga çalışmaları merkez bölgenizi hedefler. Hamilelikten sonra göbek sarkmasından kurtulmak için merkez bölgesini sıkılaştıran egzersizleri programınızda bulundurmanız gerekir.
Doğum Sonrası Vajinal Estetik Gerekiyor Mu?
Ayak tabanlarınız yerde ve dizleriniz bükülü olacak şekilde yere uzanın. Nefes alın ve leğen kemiğinizi tavana doğru kaldırırken nefes verin. Sırtınızın ve omuzlarınızın hareket boyunca yerden ayrılmamasına dikkat edin. Sadece leğen kemiğiniz hareket ediyor olmalıdır. Başlangıç pozisyonuna dönün ve yapabildiğiniz kadar ya da 15 tekrardan 3 set yapın.
Sebze, yağsız süt ürünleri ve yağsız protein tüketin. Kendinizi aç bırakmayın ve öğün atlamayın. Eğer emziriyorsanız öğün atlamak göbeğin daha inatçı olmasını sağlayabilir çünkü metabolizmanız yavaşlayacaktır. Ayrıca eğer yapmıyorsanız, bebeğinizi emzirmeye başlayın. Emziren anneler genel olarak hazır mama tercih eden annelere göre kilolarını daha hızlı verirler. Oksitosin hormonunun salgılanmasından dolayı rahminiz kasılacak ve orijinal boyutlarına daha hızlı dönecektir. Ayrıca süt üretimi sayesinde günde 500 kalori fazladan harcayabilirsiniz.
Hamilelikten sonra göbek sarkmasından kurtulmak için bir diğer sağlıklı öneri de gün içinde bol bol su içmek ve vücudun susuz kalmasından kaçınmaktır. Emziren annelerin su ihtiyacının arttığı akılda tutulmalıdır.