Terleme, tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi aslında bebeklerde de oldukça normal karşılanan bir durumdur. Çünkü terleme, vücut sıcaklığını dengede tutmaya yarayan fizyolojik bir reaksiyondur.
Terleme; vücut sıcaklığını sabit tutmaya yarayan temel fizyolojik tepkidir. Vücut aşırı ısındığında, soğumayı sağlayabilmek ve ısıyı dengede tutabilmek için ter bezleri yardımıyla ter salgılamaya başlar.
Salgılanan terin %90’ından fazlası sudur. Geriye kalan oran ise sodyum, potasyum, klor ve üre gibi maddelerden oluşur. İçindeki organik madde arttıkça, ter de kokulu bir hal almaya başlar. Ortam ısısının artması, heyecanlanma, aşırı efor sarf etmek veya nemli ortamlara girmek, terlemeyi arttıran normal durumlardır.
Ancak bebekler çoğu zaman, yetişkinlere göre daha fazla terler. Bu sebeple yaz aylarının içerisinde olduğumuz bu aylarda, bebeklerde terleme konusunda ebeveynlerin yeterince bilgi sahibi olması gerekir.
Bebekler Yetişkinlere Göre Neden Daha Fazla Terler?
Bebeklerde sık terlemenin ana sebebi ise yüzey alanlarına düşen ter bezi sayısının fazla olmasıdır. Yani, derilerinin kapladığı alanın az ama ter bezi sayısının fazla olması, sık terlemelerine neden olabilmektedir.
Bebek büyüdükçe bu durum normalleşme eğilimi gösterecektir. Bununla birlikte, bebeklerin çok üşüdüğünü düşünmek ve onları olabildiğince sıcak bir ortamda büyütme isteği de sık terlemelerine neden olmaktadır. Oda ısısı 20–23 derece arasında ise kat kat giydirmeye gerek yoktur, ebeveynlerin bebeklerini kendi giydiklerinden 1 kat fazla giydirmesi yeterlidir.
Ayrıca bebeklerde emzirme sırasında terleme oranının artması da hemen hemen her annenin karşılaştığı bir durumdur.
Yanlış emzirme pozisyonu sebebiyle bebeğin memeyi kavrayamaması ve zorlanması, ten tene temas nedeniyle vücut sıcaklığının artması ve bebeğin kat kat kıyafetlerle emzirilmesi, emerken terlemesine neden olabilmektedir. Fakat bebeklerde emerken terleme durumunun bir diğer nedeni de kalp hastalıkları olabilmektedir.
Bu durum istisnai olsa da emerken aşırı terleyen bebekler mutlaka muayene edilmelidir. Çünkü, kalp yetmezliği sorununun önemli bir belirtisi de emerken terlemedir.
Bebeklerde Kafa Terlemesi ve Soğuk Terleme
Bebeklerde kafa terlemesi, tıpkı emerken meydana gelen terleme gibi normal karşılanır. Ancak bebeğin kafası sürekli terliyorsa ve bu durum ebeveynlerin çekecek kadar ileri düzeydeyse doktora danışmakta fayda vardır.
Çünkü sık ve aşırı kafa terlemeleri D vitamini eksikliğine işaret edebilir. Bunun birlikte, bebeklerin meme emerken çok efor sarf etmesi ya da kabız olması da bebeklerde kafa terlemesine sebep olabilir.
Bebeklerde ateşten sonra aşırı terleme de sık görülen bir durumdur. Bunun nedeni; ateşlenme ile birlikte vücudun ısısının yükselmeye başlamasıdır. Vücut ise aşırı ısınmayı engellemek ve ısıyı dengelemek için ter salgılamaya başlar.
Bebeklerde soğuk terleme nedenleri arasında en göze çarpan detay, aşırı efor sarf etmeleridir. Çok hareketli bebeklerde ve küçük çocuklarda soğuk terleme adı verilen durum yaşanabilir.
Bebeklerde Hastalığa Bağlı Olmayan Terleme Nedenleri
Kalın Giysiler: Her anne içgüdüsel olarak bebeğini korumak ister. Bebeğini üşütüp hasta olmasından korkan anneler çoğunlukla bebeği kalın giydirme hatasına düşer. Oysa bebeğinizin giysilerini ayarlarken kendinizi rahat hissedeceğininiz kalınlığın bir kat fazlasını giydirmeniz yeterlidir. Üst üste gerekenden kalın giydirmek bebeğinizin terleyerek fazla sıvı kaybetmesine neden olur.
Yanlış Emzirmek: Emme sırasında yüz kasları fazla çalıştığı için bebeğinizin başının terlemesi beklenen bir durumdur. Bebeğinizi emzirirken uygun pozisyonla tutmuyorsanız, bebeğiniz memeyi doğru şekilde kavrayamıyorsa, bebeğin burun tıkanıklığı gibi emmesini zorlaştıracak etkenler varsa bebeğiniz emerken normalden fazla efor harcar ve aşırı terler.
Ateş: Bebeğiniz ateş çıkarırken çok terler. Bunun nedeni vücudun kendini soğutmaya çalışmasıdır. Bebeğinizin terlediğini fark ettiğinizde ateşini ölçün, eğer vücut sıcaklığı 37.5 derece üzerindeyse 15 dakika da bir ateş ölçümü yapın. Vücut sıcaklığı yükselme eğilimindeyse; bebeğiniz huzursuz, emmeyi reddediyor ve halsiz görünüyorsa vakit kaybetmeden doktorunuza başvurun.
Hipoglisemi: Yeni doğan döneminde bebeklerde aşırı terleme hipoglisemi yani kan şekerinin düşmesi belirtisi olabilir. Bebeğiniz yeni doğduğunda günde 8-12 defa sık aralıklarla emzirmeniz gerekir. Bu süreç sizin için yorucu olabilir ve sabır gerektirir. Ancak bebeğiniz aşırı terliyor, emmeyi reddediyor, titriyor ve uyanmıyorsa bu kan şekerinin düştüğünün göstergesidir.
Vitamin Eksikliği: D vitamini eksikliği bebeklerde terlemeye yol açar ve tedavi gerektirir. Bu durumda bebeğin ayına ve kilosuna uygun dozda D vitamini takviyesi verilir.
Ailede Terleme Öyküsü: Terleme kalıtsal geçiş gösteren bir özelliktir. Ailenizde koltukaltı, tüm vücut, el ve/veya ayaklarda sık terleme öyküsü varsa; altta yatan herhangi bir tıbbi neden olmaksızın bebeğiniz terleme sorunu yaşayabilir.
Bebeklerde Hastalığa Bağlı Olmayan Terleme Nasıl Önlenir?
- Hastalığa bağlı olmayan terlemeler, evde uygulanabilecek basit önlemler ile kontrol altına alınabilir.
- Bebeklere mutlaka pamuklu kumaşlardan üretilen kıyafetler giydirilmeli, özellikle uyku tulumlarından uzak durulmalıdır.
- Aşırı terlemeye sebep olabilen yiyeceklerin (baharat, çikolata, fıstık ezmesi vb.) daha az tüketilmesi ya da hiç tüketilmemesi gerekir.
- Ortam ısısı uygunsa bebek kat kat giydirilmemeli, odası sık sık havalandırılmalıdır.
- Emziren anneler bebeğin zorlanmayacağı bir emzirme pozisyonu bulmalı, bebek sık sık yıkanmalıdır.
- Sık yıkamak, terlemeye bağlı oluşabilecek isilik gibi cilt problemlerinin de önüne geçilmesini sağlayacaktır.
