Bebeklerde alerji, bağışıklık sistemi genellikle zararsız bir maddeye tepki verdiğinde ortaya çıkar. Alerjik reaksiyona neden olan madde “alerjen” olarak adlandırılır. Bağışıklık sistemi, alerjeni vücuda karşı bir tehdit olarak algılar ve alerjen için antikorlar (IgE antikorları) üretmeye başlar. Bu antikorlar, vücutta bulunan mast hücrelerini uyarır ve mast hücreleri alerjen ile savaşmaya başlar. Mast hücreleri daha sonra antikorlara bağlanır ve sonraki süreçte alerjen maddeyi tanımlayabilirler. Bu sürece duyarlılaşma denir ve bebeğinizin vücudunu alerjik reaksiyona hazırlayan süreç gelişmiş olur.
Çok sayıda alerji türü vardır ve daha büyük çocuklarda da olabileceği gibi bebeklerin de, yedikleri yiyeceklere, dokundukları şeylere, evde ya da dışarda soludukları gözle görülmeyen parçacıklara alerjisi olabilir. Bir bebeğin sahip olabileceği birçok spesifik alerji çeşidi vardır ancak bunları genel olarak şu kategorilere ayrılabilir; besin ve ilaç, çevre, mevsimsel.
Atopik dermatit
6 ay ile 2 yaş arasındaki çocuklarda yüzde, eklem yerlerinde, kulak arkasında ve gövdede görülür. Atopik dermatit, kaşıntılı, kuru ve kırmızı lezyonlarla ortaya çıkar. Kaşıntı genellikle geceleri artar. Yiyecekler, solunum yoluyla alınan alerjenler, bakteriyel enfeksiyonlar, azalmış nem, terleme, irritanlar (yün, akrilik, sabunlar, deterjanlar) kaşıntıyı artırabilir. Çocukların ortalama yüzde 5’inde atopik dermatit görülür.
Ciltte kuruluk, irritan maddeler, stres, sıcak ve terleme, enfeksiyonlar, alerjenler ve besin alerjileri belirtileri başlatır. Atopik dermatit tedavisi, tetikleyici etmenleri ortadan kaldırmaya yöneliktir. Ayrıca atopik dermatit tedavisinde cildin nemlendirilmesi, ağız ya da damar yoluyla ilaçlarla da yapılabilir.
Besin alerjileri
Bebeklik döneminden ve hatta anne karnından başlayarak görülebilir. Besin alerjisi belirtileri, dudaklarda, ağızda, boğazda aşınma, şişlik, kızarıklık, ciltte döküntü, bulantı, kusma, ishal, burun akıntısı, nefes tıkanıklığı, astım, öksürük, hırıltılı solunum, kramp tarzında karın ağrısıdır. İnek sütü, yumurta, balık ve kabuklu deniz ürünleri, soya, buğday, yerfıstığı gibi kabuklu yemişler ciddi reaksiyonlara neden olabilir. Besin alerjisi, çocukların yaklaşık yüzde 5’inde görülür. Besin alerjisi tedavisinde sorunlu gıdalardan uzak durmaya yönelik tedavinin yanı sıra diyet tedavisi de uygulanır.
Ürtiker (kurdeşen)
Çocukluk yaşlarında, deride boyutları birkaç mm den 8-10 cm’ye dek değişebilen boyutlarda kızarık, kabarık, sınırları belirgin, kaşıntılı deri belirtileri ile ortaya çıkar. Derideki her bir bulgu genellikle 1-24 saatte kaybolurken yakınında yeni bir benzer belirti de ortaya çıkabilir. Ürtikerin oluşmasına besin alerjisi, ilaç alerjisi, polen alerjisi, böcek (arı) sokması, parazit, enfeksiyon, fiziksel, psikolojik, kalıtsal faktörlere bağlı durumlar neden olur. Çocukların yaklaşık yüzde 10’unda görülür. Çeşitli besinler (inek sütü, yumurta akı, besin katkı maddeleri, kuru yemiş, fındık, fıstık, kabuklu deniz hayvanları, balık vs.), çeşitli ilaçlar, polenler, arı zehiri gibi alerjenler kurdeşen belirtilerinin ortaya çıkmasını yol açar. Kurdeşen tedavisi ilaç, şurup, hap, merhem ve iğne ile yapılabilir.
Alerjik bronşiyal astım
Genellikle ilk beş yaş içinde öksürük, hırıltı ve nefes darlığı gibi bulgularla ortaya çıkar. Belirtiler sırasında ateş yükselmez, bazen sadece öksürük, bazen de nefes darlığı gibi ağır durumlar görülebilir. Çocuklar arasında yaklaşık yüzde 1-7 oranında görülen bronşiyal astım, ev tozu akarları, polenler, evcil hayvanların deri ve tüy döküntüleri, sigara dumanı, hava kirliliği, keskin kokular, soğuk hava, rüzgarlı hava, çok ağlama, çok gülme, stres gibi solunum yollarını rahatsız edici faktörler tarafından tetiklenir. Astım belirtileri görülebilir. Bronşiyal astımın tedavisi, tetikleyici etmenleri ortadan kaldırmaya yöneliktir ve iyileştirme ilaç tedavisi ile de yapılabilir.
