Bebek bakımı, özellikle yeni anne-baba olmuş kişiler için oldukça karmaşık ve yabancı oldukları bir süreçtir.

Bu süreçlerin içerisinde bebeklerinin alt bakımını doğru bir şekilde sağlayabilmek, çoğu ebeveyn için oldukça önemlidir.

Bebeklerin cildi, yetişkinlerin cildine oranla çok daha hassastır. Özellikle yenidoğan döneminde sık olarak dışkı yapan bebeklerin cildinin tahriş olmaması için anne ve babaların dikkatli olması gerekir.

Bebekler ilk doğdukları zaman günde 6-8 kez altlarını ıslatabilirler. Bazı bebekler günde bir defa dışkılarını yaparken, bazıları her emzirme sonrası dışkılayabilir.

Bebeklerin genital bakımı, daha çok altını değiştirme sırasında gerçekleşir. Bebeklerin altını değiştirilme işleminin genel olarak, emzirilmesi bittikten sonra yapılması tavsiye edilir. Bezi her değiştirme işleminde, bebeklerin genital bölgesinin pamuk yarımıyla su ile temizlenmesi ve kurulanması tavsiye edilir.

Yenidoğan bebeğin bezinin kapladığı bölgenin uzun süre ıslak kalması ile bebeğin hassas olan cildinde tahrişler meydana gelir. Bu tahrişlere pişik adı verilir. Bebeğin cildinde pişik meydana gelmemesi için bezinin 3-4 saatte bir değiştirilmesi ve genital bölge bakımının iyi yapılması gerekir.

Pişik Nedir?

Cildin bebek beziyle temas ettiği bölgede oluşan kızarıklık ve tahrişe pişik adı verilir. Pişiğin temel nedeni ıslaklıktır.

Bebek bezinin hassas bebek cildine sürtünmesi ve kapalı bez bölgesindeki idrar ve dışkının da cildi tahriş etmesi kızarıklık ve pişiğe yol açan en önemli sebepleri oluşturur.

Bezin ciltte uzun süre kalması, çok sıkı bağlanmış olması veya bebeğin cildinin aşırı hassas ya da alerjik olması pişiği hızlandıran nedenlerin başında gelir. Bebeğin anne sütünden mamaya veya ek besinlere geçmesi sırasında, diş çıkarma dönemi ile antibiyotik tedavisi süresinde de pişik oluşumunda artış görülebilir.

Alt Bakımında Kız-Erkek Bebek Farklılıkları

Kız bebeklerde genital bölgenin özel yapısı nedeni ile idrar yolu enfeksiyonu gelişme riski fazladır. Bu yüzden kızlarda bu bölgeyi temizlerken, silme işleminin önden arkaya ve sırtüstü yatarken yukarıdan aşağıya doğru yapılması gereklidir. Böylece dışkının idrar yolarına bulaşma riski azalmış olur.

Temizlik sırasında bebeğin bacakları hafifçe kaldırılıp açıldıktan sonra, ıslak pamuk ile genital bölgenin üstünden başlanarak, aşağıda bulunan anüs bölgesine doğru yavaşça silinmeli ve bir daha kullanılmamak üzere atılmalıdır.

Erkek bebekler içinse önce anüs çevresini, sonra genital bölgesini çekmeden yavaşça kaldırarak altını ve testislerin etrafının temizlenmesi gerekir.

Dışkı bulaşmış bir pamuk parçası bir daha asla cilde sürülmemelidir. Poposunun temizledikten sonra bacak aralarında ve bacaklarda oluşmuş kıvrımların arasının da nazikçe temizlenmesi önemlidir.

Alt Temizliğinde Dikkat Edilmesi Gereken Püf Noktalar

• Bebeklerde alt temizliği, vücut temizliğinin en önemli kısmını oluşturur. Bu sebeple hassas cildi de hesaba katarak ilk aylarda bebeğin alt temizliği, mümkünse suyla yıkayarak yapılmalı ve ardından kurulanmalıdır. Yıkama mümkün değilse yumuşak ve ıslak bir bezle/pamukla temizleme işlemi yapılmalıdır.

• Kız bebeklerde dış üreme organları, ilk aylarda henüz gelişmediğinden açık durumdadır. Bu nedenle kız bebeklerde alt temizliği ıslak pamuk ile önden arkaya doğru yapılmalı ve bir kez silindikten sonra pamuk atılmalıdır. Dış üreme organlarının dışkı ile kirlenmemesine dikkat edilmelidir. Çünkü dışkıdan bulaşan mikroplar, idrar yollarına girerek iltihaplanmalara neden olabilir.

• Erkek bebeklerde önce testis, sonra penis, ardından makat temizlenir. Her defada temiz bir pamuk kullanılır. Eğer dışkı cilde yapışıp kurumuşsa silerken tahriş etmemeli, kremle yumuşatılıp bir süre sonra tekrar temizlenmelidir.

• Erkek bebeklerin alt temizliği yapılırken sünnet derisi geri çekilerek temizlenmeye çalışılmamalıdır. Bazen sünnet derisinin iç kısmı doğuştan dardır ve bu bebeğin idrarını güç yapmasına neden olabilir. Böyle durumlarda, bebeğin yaşına bakılmaksızın sünnet yapılmalıdır.

• Bebeğin pişik olmaması için sık aralıklarla bezi kontrol edilmeli, bezi 3 veya 4 saatte bir mutlaka değiştirilmelidir. İlk aylarda çok sık idrar yaptıkları için bez değiştirme işlemi 2-3 saatte bir yapılmalıdır.

• Silme bezi olarak son dönemde ıslak mendiller kullanılsa da ideal olanı yumuşak bir bez ile alt temizliğinin sağlanmasıdır. Bu bezler yıkanıp ütülenerek kullanılmalıdırlar. Eğer ıslak mendil kullanılıyorsa alkolsüz olmasına dikkat edilmelidir. Kokulu katkı maddeleri içerdiğinden ıslak mendiller bebekte alerji yapabilir.

• Bebeklerin altı temizlendikten sonra nemlendirici bir krem kullanılması önerilebilir. Pişik önleyici kremler de son dönemlerde ebeveynler tarafından sıklıkla kullanılır. Burada önemli olan, bebekler için özel olarak üretilen ve kimyasal içeriği en az olan ürünler kullanmaktır.

• Bebek pudraları pişiğe karşı iyi bir önlem olsa da solunduğunda akciğere kaçma riski olduğu için uzmanlar tarafından kullanılması önerilmez.

.