Bebeklerde Süt Alerjisi
Bebeklerin ilk yıllarında inek sütü tüketimi genellikle önerilmez, çünkü içeriğindeki proteinler bazı bebeklerde alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineraller bakımından zengin olmasına rağmen, inek sütündeki protein yapısı anne sütünden farklıdır ve bebeklerin hassas bağışıklık sistemi tarafından tolere edilemeyebilir. Bu nedenle, ilk 12 ayda anne sütü veya uygun formül mamalar tercih edilmelidir.
Keçi sütü, inek sütüne göre daha az alerjendir. Ancak aynı şekilde inek sütüne alerjisi olan bir bebek, keçi sütüne de alerji geliştirilebilir. Kısacası bir bebek inek sütüne alerji geliştirdiyse, muhtemelen diğer hayvansal sütlere de duyarlı olacaktır.
Ek Gıda Öncesi Süt Alerjisi
Bebekler henüz ek gıdaya başlamamışken dahi, süt alerjisi belirtileri söz konusu olabilir. Bu tür durumlar, formül süt ile beslenen bebeklerde daha sık görülebilir. Ancak anne sütü ile beslenen bebeklerde de süt alerjisi gelişebilir.
Ancak buradaki asıl fark, emen bebeğin annesinin sütünden alerji olma ihtimali yoktur. Annesinin tükettiği süt ve süt ürünlerinin bileşimi kendi sütüne geçer ve bebek bunlara reaksiyon gösterir.
Yani bebeğin tek besin maddesi olan anne sütünün alerjiye neden olma ve vücut tarafından zararlı bir madde olarak algılanma durumu söz konusu değildir.
Süt Alerjisi Belirtileri
Belirtiler bebeğe ve alerjinin ağırlık derecesine göre değişkenlik gösterir. Bazı bebeklerde tek bir belirti olurken, bazılarında birden fazla belirti birlikte olabilir. Klinik bulgular genellikle ilk 6 ayda başlamakla birlikte, nadiren daha geç yaşlarda da ortaya çıkabilir.
Süt alerjisinin en tipik belirtileri şunlardır;
- İlk aylarda aşırı ağlama ve ciddi gaz sancısı
- Beslenme sonrası kusmalar ve buna bağlı olarak tartı alamama
- Kanlı ve sümüksü dışkılama ve bazen de kabızlık
- Ciltte egzama tarzında kızarık ve kaşıntılı deri döküntüleri
- Geçmeyen bir hışıltı, öksürük, burun tıkanıklığı
- Tekrar eden bronşit ve/veya bronşiolit atakları
Anafilaksi ise, bu belirtilerin haricinde çok nadir de görülse süt alerjisinden kaynaklanan ciddi bir problemdir.
Süt alerjisi olan bebek, süt içtikten yaklaşık 1 saat sonrasında deri döküntüsü, yüzde, dilde ve ağızda şişme, solunum yollarında gelişen ödeme bağlı olarak ortaya çıkan nefes almada güçlük ve tansiyonda düşme gibi belirtiler gösterir. Bu durum, tedavi edilmediğinde ölümcül olabilecek kadar tehlikelidir.
Süt Alerjisi Ne Zaman Geçer?
Bebeklerde süt alerjisi genellikle 1 yaşından sonra azalma göstermeye başlar. Bu süreçten sonra deneme ve gözlem yapılabilir. Doktor bilgisi dahilinde ortak bir yol haritası belirlenerek, öğünlerinde çok az miktarda süt ve süt ürünlerine yer verilerek, bebeğin verdiği reaksiyonlar incelenebilir.
Eğer döküntü, ishal gibi belirtiler ortaya çıkmazsa, alerjinin azaldığı düşünülebilir. Ancak reaksiyonlar ortaya çıkıyorsa süt ürünleri içermeyen beslenme programına devam etmek gerekir.
Süt Alerjisinde İzlenmesi Gereken Adımlar
Anne sütü ile beslenen bebeklerde annenin tükettiği süt ve süt ürünleri emzirme yolu ile bebeğe geçerek alerjiye yol açmaktadır. Bu durumda anne sütü ile beslenmeye devam edilmesi, ancak annenin diyetinden süt ve süt ürünlerinin tamamen çıkarılması önerilmektedir. Anneyi kalsiyum eksikliğinden korumak için medikal destek önerilmeli ve diyetisyen eşliğinde beslenmesi düzenlenmelidir.
İnek sütü alerjisi olan bebeklerde soya proteini ve keçi sütü alerjisi de birlikte olabileceğinden annenin diyetinden bu grup ürünlerde çıkarılmalıdır. Tereyağı ve margarin yerine bitkisel yağlar tercih edilmeli, krema, süt tozu, sütlü bisküviler, sütlü makarnalardan kaçınılmalıdır. Pirinç sütü, yulaf sütü ve hindistancevizi sütü, inek sütü yerine kullanılabilir.
İnek sütü yerine pirinç sütü, yulaf sütü ve hindistancevizi sütü kullanılabilir.
Formül sütler ile beslenen bebeklerde ise, piyasada bulunan markaların çoğu inek sütü bazlı olduğundan özel mamalar tercih edilmelidir.
Mama ile beslenen bebeklerde ise inek sütü proteini içermeyen mamalar tercih edilmelidir. Bu mamalar 3 grupta ele alınabilir:
- Soya Bazlı Mamalar: İnek sütü alerjisi olan bebeklerin %15-50’sinde soya proteinine karşı da alerji gelişebilmektedir. Ayrıca soya bazlı mamalar 6 aydan küçük bebeklerin beslenmesinde uygun değildir. Bu nedenle inek sütü alerjisinde soya bazlı mamalar ilk tercih olmamalıdır.
- Tam Hidrolize Mamalar: Özel işlemlerden geçirilerek proteinleri parçalanmış ve alerjik özellikleri yok edilmiştir. Tatları çok iyi değildir. İnek sütü alerjisinde ilk tercih edilmesi gereken mamalardır.
- Amino Asit Bazlı Mamalar: Tam hidrolize mamalara yanıt alınamayan yüzde 10 vakada kullanılması gerekir.
.
