Bebeklerin 1 Yaşından Önce Tüketmemesi Gereken Besinler!

Bebeklerde beslenmenin temel amacı, uygun büyüme ve gelişmenin sağlanması ayrıca besin eksikliği durumunun engellenmesidir. Büyümenin ve beyin gelişiminin en hızlı olduğu 0-2 yaş arası dönem, beslenmenin en önemli olduğu zamanlardır.

0-2 yaş arasında dengeli bir beslenme ile birçok akut ve kronik hastalıklar önlenebilir ya da daha hafif geçirilir.

Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı, ilk 6 ay yalnızca anne sütünün tüketilmesi gerektiğini söyler. Anne sütünün yokluğu durumunda ise, tek alternatifi olan formül sütler bebek beslenmesinde yer almalıdır.

6 aydan önce ek gıdalara geçilmesi, bebeklerin ileride obezite gibi sorunlar geliştirmesine ve bağırsak & alerji problemlerine daha yatkın olmasına sebep olabilir. Bu sebeple doktor aksini belirtmediği sürece ek gıdalara geçiş yapılmaması gerekir.

6 aydan sonra ek gıdaya geçiş döneminde ise, doktorun önerdiği ve izinli olan besinlerin belirli miktar ve düzeylerle bebeğe verilerek, aşamalı şekilde artırılması gerekir.

Dünya Sağlık Örgütü’nün ve Uzmanların Verilerine Göre, Bebeklerin 1 Yaşına Kadar Yememesi Gereken Bazı Gıdalar Şu Şekildedir:

• İnek Sütü

İnek sütünün 1 yaşından önce bebeklere verilmesi, vücudunda C vitamini eksikliğine ve bağırsak içi kanamalara yol açabilir. Üstelik demirin miktarı ve emilim oranı anne sütü/formül sütlere oranla oldukça düşüktür.

Bunun sonucunda, bir yandan kayıp bir yandan yapım eksikliğiyle kansızlık ve gelişim geriliği ortaya çıkar. İnek sütünde D vitamini çok azdır, bu sebeple kemiklerin düzgün gelişememesine yol açar. Bunun sonucunda bacaklarda şekil bozukluklarıyla seyreden raşitizm ve kanda kalsiyumun aşırı düşüşü sebebiyle epilepsi benzeri kasılma ve şuur kaybı nöbetlerine sebep olabilir.

Öte yandan yoğurt haline geldikten sonra inek sütünün protein yapısı değiştiği için zararlı etkileri ortadan kalkar. Yoğurt çok faydalı bir protein kaynağıdır. Bazı doktor görüşlerine göre 8. ay; bazı doktor görüşlerine göre ise 6. aydan sonra bebeklere güvenle yedirilebilir. 1 yaşından sonra da bebeğinizin tüketmesi gereken günlük süt miktarı en fazla 500 ml olmalıdır.

• Bal

Bal birçok farklı çiçek tozundan oluştuğu için, bebeğinizin bağışıklık sistemi tarafından yüksek dozlu bir alerjen olarak algılanabilir. Balın içerisinde bulunan Colstridium Botalium isimli bir bakteri, 1 yaşından küçük bebeklerde ‘Botülizm’ isimli bir zehirlenmeye neden olabilir. Botülizm bebeklerde sindirim problemleri, beslenme zorluğu ve kaslarda gevşeklik gibi problemlere sebep olur.

Yumurta Beyazı

Yumurta sarısı bazı doktor görüşlerine göre bebeğinizin ek gıdaya geçtiği dönemlerde, bazı doktor görüşlerine göre ise 8. ay itibariyle rahatlıkla verebileceğiniz besinler arasındadır. Ancak yumurtanın beyaz kısmı, protein yapısı nedeniyle yüksek alerjik özelliğe sahiptir. Bu sebeple alerjisi olmayan bebeklere 1 yaşından sonra çok az miktarlarda başlanarak denenmelidir.

• Karaciğer Haricinde Tüm Sakatatlar

Beyin, böbrek, dalak, ciğer gibi hayvansal ürünler virüs taşıma riskine sahip olduklarından ve uzun yıllar sonra bile ortaya hastalık olarak çıkabileceğinden bebeklere 1 yaşından önce yedirilmemesi gereken ürünlerdendir.

• Kafein

Kafein içeren kahve, kakao, çikolata gibi ürünler bebeklerde aşırı uyarıcı etkiye sebep olabileceğinden uykusuzluk, huzursuzluk, sinirlilik, kabızlık ve çarpıntı gibi problemlere neden olur. Ayrıca kalsiyum gibi diğer besleyici maddelerin de emilimini engellediğinden, bebeğin yararlı besinlerden de faydalanmasının da önüne geçer.

• Çay

Çay hiç besleyici değeri olmadığı gibi bebeklerde kansızlık yapabilecek ve uyarıcı etkiye sebep olabilecek içeceklerden bir tanesidir. Aslında sadece ilk yıl değil, 1 yaşından sonra da bebeğinizin beslenmesinde çay, kahve gibi içeceklerin yer almaması gerekir.

• Tütsülenmiş Balıklar

Somon veya alabalık gibi balıklar, tazeliklerini korumak için genellikle nitratlarla işlem görmeleri nedeniyle bebeğinizin sağlığına zararlıdır. 1 yaşından sonra da palamut, hamsi gibi yağlı ve yüzeyde bulunan balıklar tercih edilmelidir. Kalkan, uskumru gibi balıklar dip balığı olduğu için bebeğin hassas vücudunda cıva zehirlenmesine neden olabilir. 1 yaşından sonra bu balıkları satın alırken rengine ve yapısına dikkat edilmelidir.

• Deniz Ürünleri

Midyeler, yaşadıkları ortamın etkisi ile toksinleri, ağır metalleri, mikropları, çeşitli bakterileri ve diğer balıkların dışkılarını olduğu gibi içlerine çekerler. Bu da bebeğinizin hassas vücudu açısından oldukça zararlı etkilere sebep olabilir. Karides, yengeç gibi kabuklu deniz ürünlerinin de alerjiye sebep olduğu bilinen bir gerçektir. Bu ürünler kalıcı alerji oluşturduğu gibi, 1 yaşından önce ciddi reaksiyonlara neden olabilir.

• Tatlandırıcı

Sakarin ve aspartam gibi tatlandırıcı içeren her türlü hazır gıda, doğal olmayan meyve suları ve hazır pudingler 1 yaşına kadar bebek beslenmesinde kullanılmamalıdır.

• İşlemden Geçirilmiş Etler

Salam, sosis ve sucuk gibi işlemden geçirilmiş etler de 1 yaşından önce bebeklere verilmemelidir. Bu tip gıdaların içeriğinde kimyasal maddeler bulunmasının yanı sıra yağ ve kolesterol yönünden zengin olmaları zararlı olabilir, bazen de granül hale getirilmiş kemik içerebilirler.

• Konserveler

Gerek evde yapılan gerekse dışarıdan satın alınan konserve gıdalar, tıpkı balda olduğu gibi ciddi bir besin zehirlenmesi olan Botülizm’e neden olabilir. Bu sebeple 1 yaşına gelene kadar konserve ürünlerin bebek beslenmesinde yeri yoktur.

• Tuz

Bebeklerin tükettiği besinler, doğal olarak tuz ihtiyacını karşılamasına yeterli olur. Bu oranlardan fazlası, böbreklere aşırı yük bindirerek birtakım rahatsızlıklara sebep olabilir.

• Taneli Gıdalar

Bebeklerin genel anlamda 1 yaşına gelene kadar çiğneme refleksi, taneli gıdaları tüketebileceği kadar gelişmez. Bu sebeple üzüm, kuruyemiş, mısır gibi taneli yiyecekleri vermek boğulma ve tıkanma tehlikelerine neden olabilir. Bu gıdaları 1 yaşından önce suda yumuşatıp püre haline getirerek bebeğinize verebilirsiniz.

• Bazı Meyveler

En önemli konulardan biri de meyve ve sebzelerdir. Sağlıklı olmalarına rağmen bazı meyve ve sebzeler, sindirim sistemi henüz gelişmemiş olan 1 yaşından küçük bebeklerde ciddi alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Besin alerjilerinin kalıcı olmaması için, bebeklere 1 yaşından önce çilek, şeftali, nektarin, portakal, mandalina, greyfurt gibi narenciye meyveleri; kivi, kayısı, kiraz, domates, patlıcan ve biber gibi besinler verilmemelidir. Bu gıdaların tanıtımını uzman önerisiyle uygun yaşta yapmak daha güvenlidir.